Koniec kwietnia i maj to doskonały czas na założenie własnego ogródka ziołowego. Gleba zaczyna się nagrzewać, ryzyko przymrozków stopniowo maleje, więc zioła mają doskonałe warunki do wzrostu. Wysiew nasion lub sadzenie rozsad ziół w kwietniu i maju pozwala roślinom rozwinąć się w pełni na nadchodzące lato. Zioła to niezwykle wdzięczne rośliny – nie potrzebują wiele miejsca, świetnie radzą sobie w doniczkach, skrzynkach balkonowych, a nawet na parapecie kuchennego okna. W centrach ogrodniczych znajdziecie mnóstwo ziół. Podpowiadamy jakie wybrać i w jaki sposób je uprawiać?
Dlaczego warto uprawiać własne zioła?
Korzyści z uprawiania własnych ziół jest mnóstwo. Zioła są jednymi z najłatwiejszych roślin do uprawy w ogrodzie, które dają obfite zbiory niemal natychmiast po posadzeniu. Co ważne, zioła nie wymagają specjalnej pielęgnacji. Będą pięknie rosnąć na każdej ograniczonej przestrzeni, nawet w doniczce na parapecie okna w kuchni. Samodzielnie wyhodowane i wysuszone zioła mają o wiele więcej smaku i składników odżywczych niż rośliny kupione w sklepie. Ponadto, większość ziół można zbierać wielokrotnie, maksymalnie wykorzystując każdą posadzoną roślinę. Poza tym, wyobraźcie sobie tę satysfakcję, gdy można w trakcie gotowania obiadu wyjść do ogrodu i urwać kilka gałązek własnych ziół, żeby dodać je do przygotowywanych dań? Świeże zioła to skarbnica witamin i minerałów, można je dorzucać do sałatek, kanapek czy smoothie, czyniąc posiłki jeszcze bardziej pożywnymi. Domowy ogródek ziołowy to doskonały sposób na wprowadzenie zdrowych nawyków. Własnoręczna uprawa ziół daje ogromną satysfakcję, zwłaszcza gdy możemy dbać o wzrost i rozwój roślin wspólnie z dziećmi. Uprawa ziół jest łatwa i przyjemna, może być świetnym sposobem na wprowadzenie dzieci w świat ogrodnictwa. Poza tym hodowanie własnych ziół jest znacznie bardziej ekonomiczne niż kupowanie ciętych lub suszonych ziół w sklepie. Co więcej, można je ścinać w miarę potrzeb, dzięki czemu zawsze będą świeże.
Jakie zioła wybrać?
Do najbardziej popularnych ziół należą z pewnością:
- bazylia,
- szczypiorek,
- kolendra,
- koper,
- majeranek,
- estragon,
- tymianek,
- rozmaryn,
- pietruszka,
- oregano.
Popularne są też zioła lecznicze, z których można przygotowywać napary ziołowe np.:
- nagietek,
- rumianek,
- melisa,
- mięta,
- szałwia.
Jak uprawiać zioła?
Większość ziół pochodzi z klimatu śródziemnomorskiego, więc lubi słońce i dobrze znosi suche warunki. Zioła najlepiej rosną w dobrze oświetlonych miejscach, dlatego do ich uprawy wybierzmy przestrzeń z dobrą ekspozycją na słońce. Przed posadzeniem roślin zadbajmy o odpowiednie przygotowanie gleby. Ziemię trzeba przekopać, usunąć chwasty i dodać obornik. Jeśli gleba jest nieco trudniejsza w uprawie, warto zastosować specjalne podłoże do ziół np. ziemię DCO Dobre Centrum Ogrodnicze Warzywa Zioła. Można też kupić duże donice i w nich hodować zioła. Jeśli decydujemy się na mini ogródek ziołowy na kuchennym parapecie, zwróćmy uwagę na rodzaj wybieranych doniczek. Wybierzmy te z systemem odprowadzania wody, a na spód doniczek wysypmy keramzyt.
Funkcjonalny układ ogrodu ziołowego i dobre praktyki sadzenia
Podczas projektowania ogrodu ziołowego kluczowe jest, aby był on łatwo dostępny – musimy przecież bez problemu sięgać po zioła, które chcemy zebrać. Okrągłe lub owalne rabaty ziołowe ułatwiają poruszanie się wokół nich, natomiast trójkątna grządka świetnie sprawdzi się w narożniku mniejszego ogrodu. Dobrym pomysłem jest podział ogrodu ziołowego na strefy według potrzeb uprawowych poszczególnych ziół – można wykorzystać układ w formie koła lub szachownicy, oddzielając poszczególne sekcje za pomocą wysypanej kory lub żwiru. Jeśli sadzimy zioła z rozsady, najpierw rozłóżmy je na ziemi w planowanym układzie – dzięki temu upewnimy się, że ich rozmieszczenie jest odpowiednie. Następnie sprawdźmy docelową wysokość i rozpiętość każdej rośliny, aby zapewnić im wystarczająco dużo miejsca do wzrostu. Sadzonki należy umieszczać w ziemi na takiej samej głębokości, na jakiej rosły wcześniej, a po posadzeniu obficie podlać.
Jak dbać o ogródek ziołowy? Podlewanie, przycinanie i nawożenie
Nowy ogródek ziołowy trzeba podlewać regularnie, aż rośliny się zakorzenią, szczególnie w czasie upałów. Pamiętajmy, że regularne przycinanie ziół wspomaga ich wzrost. Aby zioła rozwijały się bujnie i zachowały intensywny aromat, warto zadbać o ich umiarkowane nawożenie. Rośliny zielarskie nie lubią przenawożenia – zbyt duża ilość składników odżywczych może osłabić ich smak i aromat. Idealnym rozwiązaniem jest specjalistyczny nawóz ogrody z Dobre Centrum Ogrodnicze (DCO) opracowany z myślą o warzywach i ziołach uprawianych zarówno w gruncie, jak i w doniczkach. Zawiera odpowiednio zbilansowane mikro- i makroelementy, które wspomagają zdrowy wzrost, jednocześnie nie zaburzając naturalnych właściwości smakowych roślin.
Zioła z charakterem: mniej znane rośliny, które warto mieć w swoim ogrodzie
Choć bazylia, mięta czy pietruszka są klasykami każdej zielarskiej grządki, świat ziół kryje w sobie wiele mniej oczywistych, a równie wartościowych roślin. Nie tylko wzbogacą smak potraw i napojów o nowe nuty, ale też zaskoczą leczniczymi właściwościami i dekoracyjnym wyglądem. Oto nietypowe zioła, które warto wprowadzić do swojego ogrodu.
- Szczypiorek czosnkowy – doskonale sprawdza się jako alternatywa dla tradycyjnego szczypiorku, a jego delikatne, białe kwiaty stanowią jadalną ozdobę sałatek. Roślina osiąga około 40 cm wysokości i jest bardzo odporna. Warto rozważyć także szczypiorek syberyjski, który oferuje równie ciekawy smak.
- Ogórecznik lekarski – niskorosnąca, wieloletnia roślina o pięknych, niebieskich kwiatach. Kwitnie od czerwca aż do października i doskonale sprawdza się w trudniejszych warunkach – w suchych, zacienionych miejscach. Jego kwiaty można dodawać do sałatek, mrozić w kostkach lodu lub wrzucić do dzbanka z orzeźwiającym napojem.
- Szczaw francuski – ma łagodniejszy, mniej kwaśny smak niż szczaw zwyczajny, z delikatnymi nutami jabłka i cytryny. Preferuje słoneczne stanowiska i osiąga około 30 cm wysokości. Młode liście idealnie nadają się do sałatek. Zimą roślinę warto przenieść do wnętrza, by cieszyć się jej smakiem przez cały rok.
- Cząber zimowy – to odporna bylina o zwartym, krzewiastym pokroju. Latem pojawiają się na niej drobne, białe kwiaty. Cząber zimowy najlepiej rośnie w pełnym słońcu i przepuszczalnej glebie. Jego liście – świeże lub suszone – dodają pikantnego smaku potrawom z roślin strączkowych, farszom czy pasztetom. Po kwitnieniu warto go przyciąć, by zachował ładny, zwarty kształt.
- Zioła o właściwościach leczniczych. Niektóre zioła cenione są nie tylko za walory smakowe, ale także za swoje właściwości lecznicze. Warto je hodować, aby mieć je pod ręką w domowej apteczce – np. żywokost, prawoślaz lekarski, arcydzięgiel, mirt, czy hyzop lekarski.
Eksperymentowanie z mniej popularnymi ziołami to sposób na urozmaicenie ogrodu i kuchni – zarówno tej kulinarnej, jak i domowo-zielarskiej. Warto po nie sięgać, by odkrywać nowe smaki, zapachy i właściwości, które mogą zaskoczyć niejednego smakosza.
